Interpretation Problems of the Legal Norms of Municipal Companies in Poland
DOI:
https://doi.org/10.15678/PG.2023.63.1.4Keywords:
interpretation of legal norms, municipal companies, management of municipal companies, local government, supervision, control, auditAbstract
Objective: The article addresses the problem related to the interpretation of legal norms on the functioning of municipal companies, filling the research gap resulting from the paucity of literature and scientific research on the interpretative difficulties as well as the lack of clear-cut solutions on this issue. The problems that have arisen in connection with the free interpretation of legal norms on the functioning of municipal companies indicate the necessity of isolating a legal definition of a municipal company in the legal system and defining separate and unified legal norms for this entity. This would often avoid contradictory interpretations of the law or interpretation of the law according to the principle of “good practice”. The objective is to indicate the need to create a dedicated legal standard(s) for municipal companies (particularly with a majority share of local government units).
Research Design & Methods: In the course of the research process, various methods were used, including analysis of the literature review, the method of analysis, synthesis, and deduction, as well as legal acts and data on the activities of selected municipal companies.
Findings: The lack of a uniform (sanctioned by detailed, systemic legal regulations) model of a municipal company translates into numerous interpretation problems in applying legal acts dedicated to this legal form. This results in ineffective corporate governance and numerous irregularities in the functioning and exercise of control by local governments, courts, and provincial offices (supervision by the Governor) over companies with local government participation.
Implications/Recommendations: The guidelines about municipal companies should delineate the issues currently addressed across various legislative enactments, incorporating oversight and regulation of utilising public funds. Moreover, this shall contribute to ensuring the judicious conduct of financial operations in conformity with legal standards.
Contribution/Value Added: The suggested definition sets out clear criteria for identifying entities with hybrid public and private management characteristics involved in public utility tasks. Additionally, the proposal emphasises considering social and economic factors, using specialised indicators to assess municipal company performance, and underscores the need to articulate their roles precisely within legal frameworks and in fulfilling socioeconomic missions.
Downloads
References
Biliński, M., Gonet, W., & Wolska, H. (2020). Gospodarka komunalna: problematyka realizacji zadań publicznych. Wolters Kluwer.
Byjoch, K. (2017). Status prawny spółki komunalnej w Polsce [Doctoral thesis]. Uniwersytet Jagielloński Katedra Prawa Gospodarczego Prywatnego.
Byjoch, K., & Klimek, D. (2015). Spó łka komunalna. Aspekty prawne, ekonomiczne i społeczne. Wydawnictwo Adam Marszałek.
Dolewka, Z. (2017). Funkcjonowanie spółek komunalnych w Polsce. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 477, 59–72. https://doi.org/10.15611/pn.2017.477.05
Dolewka, Z. (2022). Spółki komunalne w samorządzie terytorialnym. ANALIZA CELowa, 19, 1–10.
Finansowanie i wspieranie działalności spółek z udziałem JST w woj. Dolnośląskim. Informacja o wynikach kontroli „Finansowanie i wspieranie działalności spółek z udziałem jednostek samorządu terytorialnego w województwie dolnośląskim”, LWR.430.002.2021, Nr ewid. 65/2021/P/20/088/LWR, Delegatura we Wrocławiu 1 (2021). www.nik.gov.pl
Gonet, W. (2007). Spółki komunalne. LexisNexis.
Jacyszyn, J. (2008). Recenzja. Wojciech Gonet, Spółki komunalne, LexisNexis, Warszawa 2007. Rejent, 18(1), 170–176.
Klimek, D. (2017). Spółka komunalna – ekonomiczne i społeczne aspekty zarządzania. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 322, 32–41.
Kodeks spółek handlowych (2020). Dz.U. 2020 poz. 1526.
Komunikat Komisji, Usługi użyteczności publicznej w Europie (2001/C 17/04). Dz. Urz. C 017, 19/01/2001 P. 0004 – 0023 (2001).
Nadzór w komunalnych spółkach handlowych – uwagi na tle ustawy o gospodarce komunalnej oraz kodeksu spółek handlowych, ST 2013/6/37-47 (2008). https://sip.lex.pl/komentarze-i-publikacje/artykuly/nadzor-w-komunalnych-spolkach-handlowych-uwagi-na-tle-ustawy-o-151169340
Płaszowska, R. (2016). Pojęcie użyteczności publicznej jako wyznacznik ram dopuszczalności prowadzenia działalności gospodarczej przez jednostki samorządu terytorialnego. In M. Stec & M. Mączyński (Eds.), Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego. Dopuszczalność i granice jej prowadzenia. Wolters Kluwer.
Realizacja zadań publicznych przez spółki tworzone przez jednostki samorządu terytorialnego. Informacja o wynikach kontroli „Realizacja zadań publicznych przez spółki tworzone przez jednostki samorządu terytorialnego”, KGP-4101-002-00/2014, Nr ewid. 13/2014/P/14/019/KGP, Departament Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji, 2014 1 (2014). www.nik.gov.pl
Rozporządzenie Ministra Skarbu Państwa z dnia 9 września 2016 roku w sprawie określenia wzoru o obowiązku kształtowania w spółce wynagrodzeń członków organu zarządzającego, Dz.U. 2016 poz. 1461 (2016). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160001461
Sadowy, M. (2010). Podstawy ekonomiki przedsiębiorstwa komunalnego. Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Siedlcach.
Spotkania Rady Europejskiej 1993–2002, Monitor Integracji Europejskiej 28 (2000).
Srokosz, T., & Raczek, K. (2022). Spółka komunalna: tworzenie, funkcjonowanie, nadzór. C. H. Beck.
Stahl, M. (2002). Ekspertyza w sprawie podmiotów podlegających kontroli Najwyższej Izby Kontroli. In M. Sekuła (Ed.), Specjalne posiedzenie kolegium Najwyższej Izby Kontroli poświęcone sytuacji prawnej podmiotów podlegających kontroli Najwyższej Izby Kontroli (pp. 1–87). NIK.
Szczepaniak, R. (2010). Podmiotowość prawna spółki komunalnej. Samorząd Terytorialny, 5, 34–44.
Szydło, M. (2016). Instrumentalizacja instytucji prawnej spółki komunalnej w państwie prawnym – uwagi metodologiczne. In J. Korczak (Ed.), Administracja publiczna pod rządami prawa. Księga pamiątkowa z okazji 70-lecia urodzin prof. zw. dra hab. Adama Błasia. E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. https://www.repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra/publication/82636/edition/79118/content
Uchwała Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 marca 1997 r. w sprawie ustalenia powszechnie obowiązującej wykładni ustawy o zamówieniach publicznych, W 8/96, OTK 1997, nr 1, poz. 15 (1997). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19970290162
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Dz. U. z 2023 r. poz. 40 (1990). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19900160095
Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej, (Dz. U. z 2021 r. poz. 679) (1996). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19970090043
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, Dz. U. 1997 nr 88 poz. 553.
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące niektóre funkcje publiczne, Dz. U. z 2023 r. poz. 1090 (1997). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19971060679
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, Dz.U. z 2022 r. Poz. 528 (1998). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19980910578
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa, (Dz.U. z 2022 r. poz.547) (1998). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19980910576
Ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, Dz.U. z 2023, poz. 1030 (2004). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20050140114
Ustawa z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów, Dz. U. z 2023 r. poz. 342 (2006). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20062181592
Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, Dz. U. z 2023 r. poz. 1689 (2007). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210000275
Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym, Dz. U. z 2023 r. poz. 1637 (2008). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20090190100
Ustawa z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami, Dz.U. 2016, poz. 1202 (2016). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160001202
Ustawa z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym, Dz.U. 2016, poz.2259 (2016). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160002259
Ustawa z dnia 15 września 2020 r. Kodeks spółek handlowych, Dz. U. 2020, poz. 1526 z późn. zm. (2020). http://www.przepisy.gofin.pl/przepisy,4,9,9,208,,20180430,ustawa-z-dnia-15092000-r-kodeks-spolek-handlowych.html#P166537
Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz. Rozdział 3. Spółki z udziałem samorządu terytorialnego, Warszawa, Lex 360 (2008). https://sip.lex.pl/komentarze-i-publikacje/komentarze/ustawa-o-gospodarce-komunalnej-komentarz-587239734
Wojciechowski, E. (2012). Zarządzanie w samorządzie terytorialnym. Difin.
Wronkowska, S. (1943-). (2005). Podstawowe poję cia prawa i prawoznawstwa. Ars boni et aequi.
Wyrok z dnia 25 stycznia 2018 r. Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, sygn. akt I AGa 27/18 (2018). http://orzeczenia.bialystok.sa.gov.pl/details/$N/150500000000503_I_AGa_000027_2018_Uz_2018-01-25_002
Wyrok NSA z 17.03.2000 r., I SA/Lu 31/00, OwSS 2001/1, poz. 30 (2000).
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 25 lutego 2016 r., IV SA/Gl 723/15. https://instytutsprawobywatelskich.pl/proces-legislacyjny-na-poziomie-jednostki-samorzadu-terytorialnego/
Żuk, K. (2006). Przekształcenia organizacyjno-prawne i własnościowe w gospodarce komunalnej z perspektywy doświadczeń programu prywatyzacji podmiotów komunalnych PHARE. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, 1124, 670–680.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Journal of Public Governance
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Open Access, licence: CC-BY 4.0
